CHƯƠNG 2. NHÓM NITƠ – PHOTPHO

BÀI 8. AXIT PHOTPHORIC VÀ MUỐI PHOTPHAT

A. Axit photphoric: H₃PO₄  =  98

 I. Công thức cấu tạo
     

II. Lí tính

H₃PO₄ là một chất rắn trong suốt, không màu, không độc, nóng chảy ở 42,5⁰C, hòa tan vô hạn trong nước.

Axit photphoric thường dùng là dung dịch đặc, sánh, có nồng độ 85%.

III. Hóa tính

H₃PO₄ là một triaxit yếu, khi tan trong nước bị phân li theo 3 nấc (H⁺ + H₂PO₄^–), (2H⁺ + HPO₄^2-) và (3H⁺ + PO₄^3-), nấc hai khó phân li hơn và nấc ba khó nhất nên trong dung dịch tồn tại các ion H⁺, H₂PO₄^–, HPO₄^2-, PO₄^3-.

1. Tính axit

Trong dung dịch axit H₃PO₄ có ion H⁺ tự do nên dung dịch có đầy đủ tính chất đăc trưng của axit do ion H⁺ gây ra như:

 – Dung dịch có vị chua và làm giấy quì tím hóa đỏ.

 – Tác dụng với dung dịch OH^– thì tạo ra muối và nước, tuy nhiên vì là axit yếu nên tùy theo số lượng ion OH^– mà x mol H₃PO₄ có thể giại phóng một số mol  H⁺ từ < x, 2x và 3x mol H⁺ để triệt tiêu ion OH^–  theo phản ứng:        H⁺   +  OH^–  →   H₂O.

Sơ đồ phân li: